Hoe wordt whiskey gemaakt?

Stel jij jezelf wel eens de vraag: hoe wordt whiskey gemaakt? Dan is dit de ideale blog voor jou!

Whiskey is tegenwoordig erg populair en iedereen kan het drinken, maar veel mensen weten niet hoe het wordt gemaakt. Daarom hebben wij een blog gemaakt, zodat je na het lezen van de blog precies weet hoe whiskey gemaakt wordt. Whiskey is namelijk een vorm van gedistilleerd bier, met houtrijping. De ingrediënten die gebruikt worden bij de productie van whiskey zijn: graan, water en gist. Het proces van de productie van whiskey is redelijk ingewikkeld en daarom leggen wij het je stap voor stap uit.

Het begin van de productie van whiskey begint bij het mouten van de graansoort. Dit is het proces van het laten ontkiemen en daarna drogen van de graag. Het Engelse woord voor mouten is malting. Vandaar de naam (single) malt whiskey.

Allereerst word het graan gesorteerd en gereinigd (van kaf en stof). Daarna wordt het graan vochtig gemaakt voor zo’n 45%. De reden dat ze niet méér vocht toevoegen, is dat het graan moeten kunnen ‘ademen’. Het graan neemt het vocht op, waarna het gaat ontkiemen. Dit houdt in dat het zetmeel wat aanwezig is in het graag, wordt omgezet in suiker. Het resultaat hiervan: alcohol!

Bij enkele distilleerderijen, zoals Laphroaig, gebeurt het mouten nog met de hand. Echter is deze vorm van mouten erg arbeidsintensief en daardoor vrij duur, waardoor de meeste distilleerderijen tegenwoordig mechanisch mouten.

Na het mouten van het graan, wordt de graan verplaatst naar de oven waar het gedroogd wordt. Afhankelijk van de distilleerderij waar de whiskey geproduceerd wordt, worden er kolen gebruikt (of soms deels met turf) om mee te stoken. Dit is de eerste stap van de productie van whiskey en het begin van het antwoord op de vraag: Hoe wordt whiskey gemaakt?

De volgende stap in het proces is het malen van het gemoute graan. Dit wordt gedaan zodat er eventuele steentjes en vervuilingen ontdaan worden. Wat er vervolgens overblijft is een grove meelsoort, dit wordt ‘grist’ genoemd. Deze grist gaat via een molen naar de ‘grist hopper’ om vervolgens uit te komen in de ‘mash tun’. De mash tun is een hele grote bak waar het grove meel, de grist, wordt gemengd met heet water. Daardoor onttrekken de suikers zich uit de grist en ontstaat er een beslag, oftewel: de mash.

Dit beslag is een suikerwater wat ook wel ‘wort’ wordt genoemd. De vloeistof die zo ontstaat, sijpelt door kleine gaatjes in de bodem van de kuip en wordt dit keer overgebracht naar grote gistvaten, de washbacks. Dit is een heel groot vat dat meestal van hout of roestvrijstaal is gemaakt.

In de derde fase wordt er gist toegevoegd aan de wort in de washbacks. Dat gebeurt wanneer de gist is afgekoeld. De gist zorgt ervoor dat de aanwezige suikers in de wort in alcohol en koolzuurgas veranderen.

Tijdens dit proces ontstaat er veel schuim. Het uiteindelijke resultaat, na zo’n 2 a 3 dagen, is een bier van 5-10% alcohol. DIt mengsel wordt ook wel ‘wash’ genoemd.

Tot nu toe lijkt het heel erg om het zelfde proces als het maken van bier, maar daar komt hierna toch echt wel verandering in. We hebben het  natuurlijk over het maken van whiskey, dus we gaan daarom verder naar de volgende fase: de destillatie.

De alcoholische vloeistof, low wines, wordt daarna naar een andere pot still vervoerd en wordt daar nogmaals gedistilleerd. Dit wordt de tweede distillatie genoemd. Het gevolg hiervan is dat het alcoholpercentage van het distillaat nogmaals stijgt en flink ook. Na de tweede distillatie is het distillaat vaak rond de 70% alcohol, wat men de ‘spirit’ of ‘new make’ noemt. De distilleerderij kan ervoor kiezen om nog een keer een distillatie te laten plaatsvinden met als gevolg dat het alcoholpercentage nóg hoger uitvalt en de smaken van de spirit wat soepeler worden.

Na de distillatie volgt er nog een kleine stap. De distillateur moet namelijk een zogeheten ‘cut’ maken. Wat er dan gebeurt is dat hij de spirit in drie delen moet opsplitsen. Dit wordt gedaan, omdat men het eerste en laatste deel in het eindproduct wilt hebben. Dit komt, doordat het middelste deel als het beste deel gezien wordt. Nadat de zogeheten ‘cut’ is uitgevoerd, gaat de spirit de vaten in en is het klaar voor de op één na laatste stap, de rijping.

Het rijpen is een uiterst belangrijke stap voor het produceren van de whiskey. De spirit mag nog geen whiskey genoemd worden, totdat de spirit minstens drie jaar op eikenhouten vaten heeft gerijpt. Drie jaar is de minimale tijd dat de spirit moet rijpen, maar langer mag uiteraard altijd. Het rijpen is erg belangrijk, in deze stap wordt de ruwe spirit door de jaren heen in het vat verzacht, krijgt het een kleur en wordt het verrijkt met van allerlei soorten smaakinvloeden die het hout meegeeft.

Welke vaten producenten gebruiken voor de rijping van de spirit, hangt af van de whiskey die ze willen produceren. Ze kunnen kiezen tussen erg veel verschillende vaten. Zo kunnen ze bijvoorbeeld kiezen voor vaten waar voorheen sherry, port, bier of wijn hebben bevat. Maar ze kunnen er ook voor kiezen om een vat te kiezen dat nog helemaal niks heeft bevat. De keuze van de vaten heeft ook invloed op het karakter van de whiskey, hoe groot het vat bijvoorbeeld is en hoe vaak het gebruikt is. Hoe vaker het vat gebruikt is, des te minder smaak het geeft aan de whiskey. In de toekomst gaan we nog een blog schrijven over de vaten die gebruikt kunnen worden voor het rijpen van een whiskey en hoe dit allemaal in z’n werking gaat.

Nadat de rijping voldaan is, wat wel een aantal jaar kan duren is de whiskey klaar voor de laatste stap, de botteling. Bij de botteling is de whiskey eindelijk klaar om geproeft te worden. Meestal gebeurt dit niet direct uit het vat, op de master taster na. Maar de whiskey wordt over het algemeen pas geproefd na de botteling. Dankzij het bottelen krijgt de whiskey haar eigen fles.

Na de rijping van de whiskey, rijpt whiskey niet meer in de fles, in tegenstelling tot wijn. Als de whiskey dus bijvoorbeeld 10 jaar oud is, dan blijft hij 10 jaar oud en niet 20 jaar als je hem 10 jaar na de het bottelen drinkt.

De drie ingrediënten zijn hebben dus een lange weg, voordat het daadwerkelijk whiskey wordt. De vijfde stap, het rijpen neemt het meeste tijd in, want dit duurt vaak jaren. We hopen dat we op deze manier goed antwoord hebben kunnen geven op de vraag: hoe wordt whiskey gemaakt?