Whiskey soorten, een totaaloverzicht
Er zijn veel verschillende whiskey soorten. Er bestaan nog veel misvattingen over de verschillende soorten, zelfs bij ervaren whiskey drinkers. Op zich is dat niet vreemd, want het kan ook verwarrend zijn. Hieronder leggen we de verschillende whiskey soorten uit.
Grain Whiskey
Grain Whiskey wordt in Nederland veelal graanwhisky genoemd. Grain Whiskey is whiskey gestookt van een graan of combinatie van granen, al of niet in combinatie met neutrale distillaten. Het kan per land verschillen welke granen er gebruikt worden. In Noord-Amerika wordt er bijvoorbeeld veel rogge en maïs gebruikt. (Grain whiskey wordt ook wel blended grain whiskey genoemd.
Voorbeelden Grain Whiskey
Single Grain Whiskey
Single Grain Whiskey is een Grain Whiskey van één en hetzelfde distillaat. Vaak worden Grain Whiskeys na het eerste destillatieproces gemengd met andere distillaten uit vorige runs. Bij een Single Grain Whiskey is dat dus niet het geval.
Voorbeelden Single Grain Whiskey
Corn Whiskey en Straight Corn Whiskey
Corn Whiskey is een Grain Whiskey die tot 80% maïs bevat. Wanneer het percentage meer dan 80% maïs bevat, wordt het een Straight Corn Whiskey genoemd. Het overige percentage is dan gerstemout.
Voorbeelden (Straight) Corn Whiskey
Rye Whiskey en Straight Rye Whiskey
Rye whiskey is whiskey dat uit minimaal 31% Rogge bevat. Wanneer dit aandeel meer dan 51% is, dan wordt het een Straight Rye Whiskey genoemd. Rye whiskey wordt ook wel roggewhisky genoemd en wordt vooral in de Verenigde Staten en Canada gestookt. Deze percentages kunnen per lokale wetgeving variëren, evenals het toelaten van neutrale distillaten. In Canada is het toegelaten om neutrale distillaten toe te voegen of zelfs vruchtenwijn. Daarvoor heeft deze Rye Whiskey dan ook meestal een lager alcoholpercentage.
Voorbeelden (Straight) Rye Whiskey
Bourbon
Bourbon is niets anders dan een gewone whiskey, maar dan uit bepaalde Staten van de verenigde Staten van Amerika. De 2 bekendste zijn Kentucky en Tennesse. Bourbon bevat meer dan 50% mais en er worden kleine hoeveelheden Rogge of tarwe met gerstemout toegevoegd.
Bourbon wordt altijd gerijpt op geschroeide eiken vaten. Deze vaten mogen slechts één maal gebruikt worden. Dat is dan ook direct de reden waarom veel Schotse whiskeys op oud bourbon vaten worden gerijpt. Deze worden namelijk massaal na gebruik naar Schotland verscheept.
Voorbeelden Bourbon
Malt Whiskey
Malt whiskey is whiskey gemaakt van gemoute gerst en géén andere graansoorten, zoals maïs of rogge. Alleen dan mag de naam Malt gedragen worden. Er worden dus geen andere granen of neutrale alcoholen gebruikt. O.a. Schotland staat bekend om zijn Malt Whiskeys. Of de whiskey nou peated of unpeated is, single cask of niet, een Malt Whiskey bestaat 100% uit gemoute gerst.
Voorbeelden Malt Whiskey
Pure Malt
Wanneer whiskey enkel uit gemoute gerst bestaat én gestookt wordt in pot stills, dan wordt er gesproken van een Pure Malt. Er zijn verder geen beperkingen om deze term te mogen dragen. Het eindproduct mag dus een mengsel zijn van distillaten afkomstig zijn van verschillende distilleerderijen, leeftijden etc.
Voorbeelden Pure Malt Whiskey
Single Malt Whiskey
Single Malt is het zelfde als Pure Malt, alleen betekent Single Malt niets anders dan één distilleerderij. Dat betekent dus dat de whiskey alleen distillaten bevat uit dezelfde distilleerderij. Er wordt dus niet geblend met andere distilleerderijen.
Veel blogs beweren, gek genoeg ook échte ‘kenners’ dat Single Malt de tegenhanger is van Blended Whiskeys. Maar dat is een misvatting en klopt niet. Single Malt whiskeys zijn veelal ook blends, alleen zijn ze dan geblend met whiskeys uit dezelfde distilleerderij. Single malt of niet, zo’n 95% van alle whiskeys zijn blended. De échte tegenhanger van blended whiskey, zijn single cask of single barrel whiskeys.
Bij een gewone single malt worden er whiskeys gebruikt van verschillende jaren. De jongste whisky bepaald wat er op de fles komt te staan. Dit wil dus zeggen dat een Glenfiddich 12 jaar wil zeggen dat de jongste whisky 10 jaar oud is. Het is dus goed mogelijk dat er ook whisky in zit die 15 jaar of nog ouder is.
Voorbeelden Single Malt Whiskey
Vatted Malt
Vatted Malt whiskey is de term voor whiskeys waarvan de inhoud afkomstig is van verschillende distilleerderijen. Het is dus een blend, echter is het ook een malt. Dat wil dus zeggen dat de distillaten allemaal afkomstig zijn van enkel gemoute gerst. Vatted Malt wordt ook wel Blended Malt genoemd.
Voorbeelden Vatted Malt Whiskey
Cask Strenght
Wanneer whiskey direct uit het vast komt bevat deze meestal rond de 60% whiskey. Dat is voor de afzetmarkt te sterk. Daarom wordt whiskey, voordat ze de fles in gaan, verdund met water. Daarmee wordt het alcoholpercentage verlaagd tot 40% of wat erboven. Een Cask Strenght whiskey is dus een whiskey, al dan niet van verschillende vaten, die niet is aangelengd met water. Het wordt ook wel een whiskey op vatsterkte genoemd.
Voorbeelden Cask Strenght Whiskey
Cask Straight
Cask Straight whiskey is een single malt whiskey op Cask Strenght, waarvan alle flessen gebotteld werden met whisky uit één en hetzelfde vat.
Vintage Malt
Vintage Malt is de term voor een single malt die afkomstig is uit één en hetzelfde vat, waarbij er slechts één jaargang is gebruikt.
Deze variant op malt whisky is de meer exclusieve. Op de fles staat ook altijd het jaartal van distillatie én het jaartal van botteling. Zo kan worden bepaald hoe oud de whiskey is. Vintage malt wordt altijd in kleine hoeveelheden op de markt gebracht.
Voorbeelden Vintage Malt Whiskey
Blended
Blended whiskey is een mengeling van graan- en maltwhiskey. Een gewone blend bevat meestal zo’n 80% graan en 20% malt. Soms wordt er ook gesproken van een luxe blend. In dat geval ligt de verhouding op 50% graan en 50% malt.